donderdag 5 december 2013
written by Norbert Pek

Hoe Jimi Hendrix vlak voor zijn enige Nederlandse optreden verdween

Op 10 november 1967 speelt Jimi Hendrix zijn enige Nederlandse live-optreden ooit tijdens de Hippy Happy Beurs in Rotterdam. Een reconstructie van een roerige dag waarop de gitarist drie kwartier voor showtime plotseling is verdwenen. Door Norbert Pek

ahoy01
Enkele dagen voordat hoofdact Jimi Hendrix de Hippy Happy Beurs zal openen, krijgt organisator Wim van Krimpen Hendrix’ platenmaatschappij Polydor aan de lijn. Van Krimpen: ‘Ze zeiden: wie denk je wel dat je bent? Verwacht je dat Jimi op komt dagen? Hij komt niet eens voor ons naar Nederland.’ Na het korte gesprek hangt Van Krimpen geschrokken op. Waar is hij in hemelsnaam aan begonnen? De 26-jarige rechtenstudent heeft in 1967 nog maar enkele stappen in de evenementenorganisatie gezet. Hij heeft Beurscentrum Rotterdam opgericht en de woonbeurs Binnenhuis bedacht. Indrukwekkend, maar met muzikanten werken is een andere tak van sport. Van Krimpen heeft daarom ook ontzag voor Paul Acket, de boeker van de Hippy Happy Beurs die later het North Sea Jazz Festival zal oprichten. ‘Ik kende die wereld nog niet,’ vertelt Van Krimpen. ‘Ik zag dat Paul naast zijn telefoon allemaal bandrecorders had. Elk gesprek werd opgenomen. Het was een bijzondere wereld.’
Maar ook bandrecorders zijn geen garantie. Dat heeft Van Krimpen al ondervonden op het moment dat de Bee Gees, de hoofdact van de tweede avond van de Hippy Happy Beurs, twee weken voor de tijd plotseling afzegt. De band heeft net een grote hit met ‘Massachusets’ en schrapt het Rotterdamse evenement zonder moeite van de lijst. Na het onheilspellende telefoontje van Polydor beseft Van Krimpen dat hij rekening moet houden met een nieuwe, grote tegenslag. Natuurlijk, er is een contract met Hendrix. Maar dat contract rammelt aan alle kanten.
‘Paul en ik moesten naar een hotel in Londen komen om te tekenen,’ herinnert Van Krimpen zich. ‘De afspraak was om negen uur, maar om elf uur kwam de manager pas naar beneden. Heel apart. In het contract stond dat de manager aansprakelijk was als Jimi niet op kwam dagen. Jimi zelf niet. Als het mis zou gaan, moesten we naar een gerechtshof op Barbados.’ Toch worden de handtekeningen gezet en het voor die tijd flinke bedrag van 12.000 gulden betaald. Van Krimpen beseft zich enkele dagen voor aanvang pas echt hoe wankel de aanwezigheid van Jimi Hendrix zal zijn op die feestelijk bedoelde openingsdag.

Wim van Krimpen komt op het idee voor de Hippy Happy Beurs nadat bij reclamebureau Prad een rapport verschijnt waarin staat dat de jeugd elk jaar ‘honderden miljoenen’ besteedt. Van Krimpen ziet van dit bedrag graag een deel zijn kant op komen. Hij vindt een locatie: de tijdelijk neergezette Ahoy’-hal in Rotterdam, op het terrein van het voormalige Heliport. Eén hal moest worden gebruikt voor het muziekprogramma, de andere voor het beursgedeelte met stands waar de ‘Tieners en Twens’ dingen als jeans, grammofoonplaten, boeken en buttons konden kopen. Van Krimpen: ‘We hadden zelfs een compleet modedorp inclusief catwalk. Sophie van Kleef kwam. Er liepen ook nog vijf topontwerpers rond.’ Voor het muziekprogramma stelden Van Krimpen en Paul Acket een eis aan zichzelf: op elk van de vijf avonden moest een internationale hoofdact komen die nog nooit in Nederland had opgetreden. Daarom werd onder andere Pink Floyd geboekt en The Soft Machine, bands die werden omringd door de hipste Nederlandse acts. Op papier klopt alles. Alleen wil de financieel verantwoordelijke Van Krimpen graag dat de artiesten daadwerkelijk komen opdagen, waaronder de 24-jarige gitaarvirtuoos, die toch al wordt omringd door ontelbare drugsverhalen. Het uitsluitsel komt op de dag zelf: 10 november 1967.
Die ochtend landt op Schiphol een vliegtuig dat is vertrokken vanaf London Heathrow. Onder de passagiers zitten Jimi Hendrix, drummer Mitch Mitchell, bassist Noel Redding en tourmanager Gerry Stickells. In Rotterdam krijgt Wim van Krimpen het verlossende telefoontje: the eagle has landed. Van Krimpen: ‘Ik ben best bang gemaakt, dus het was echt een opluchting.’ Maar wat Van Krimpen niet kan vermoeden is dat Jimi Hendrix later die dag, drie kwartier voor showtime, plotseling is verdwenen.

hippy1
Boeker Paul Acket heeft ervoor gezorgd dat Jimi Hendrix en aanhang die dag een persoonlijke begeleider krijgen. De aangewezen persoon is Frans Krassenberg die net uit The Golden Earrings is gestapt en bij Acket in dienst is getreden als ‘vertegenwoordiger.’ Krassenberg: ‘Het was mijn taak om buitenlandse artiesten in Nederland in de watten te leggen. Maar ook om te zorgen dat ze op tijd bij het optreden kwamen.’ Nadat Krassenberg de planning met het gezelschap heeft doorgenomen is het tijd voor een praatje. Krassenberg: ‘Jimi was eigenlijk een vrij verlegen jongen. Erg vriendelijk. Hij vroeg alles over Nederland en over de locatie van het optreden.’
De Hippy Happy Beurs is niet de enige gig op het schema voor Jimi Hendrix. Hij wordt met zijn Experience naar de Vitus Studio in Bussum gereden voor het VPRO-programma Hoepla. In deze studio, waar ook Jules Deelder en vriendin Roselie Peters aanwezig zijn, speelt Jimi Hendrix ‘Foxy Lady’, ‘Catfish Blues’ en, in meerdere takes, een broeierige versie van ‘Purple Haze’. Frank Krassenburg staat erbij en is onder de indruk. Krassenburg: ‘Een roadie had allemaal spullen gebracht die per boot waren overgekomen. In de tv-studio wisten ze niet wat ze meemaakten. Het was zó hard, de ramen sprongen er bijna uit. Niet normaal wat voor geluid hij uit die Fender Stratocaster kreeg. Er stonden allemaal Marshall-geluidboxen opgestapeld. De verlegenheid van Hendrix zag je niet terug. Het is een ander mens als hij optreedt. En wat een virtuoos.’
Na het optreden eet Jimi Hendrix aan de overkant een patatje, waarna hij naar het Grand Hotel Centraal in Rotterdam wordt gebracht. Het contact tussen Krassenburg en Hendrix gaat steeds vloeiender. ‘Ik zit zelf in de muziek,’ verklaart Krassenburg. ‘Dan praat je daar ook een stuk makkelijker over.’ De sfeer is nog altijd relaxed als het gezelschap aankomt in de aluminium Ahoy’-hal. De muzikale avond wordt daar geopend door het Nederlandse The Flower, waarvan Lex Harding de manager is. Vervolgens treedt The Motions op, die speciaal voor de gelegenheid de fanfare De Blaaspiepers heeft ingehuurd. Maar het gros van het jonge publiek komt voor hoofdact The Jimi Hendrix Experience, waarvan het debuutalbum Are You Experienced nog maar een half jaar geleden is verschenen. En terwijl de spanning stijgt, met nog drie kwartier tot het optreden, komt de verantwoordelijke Frans Krassenburg erachter dat Jimi Hendrix is verdwenen.
‘Hij was opeens weg,’ vertelt Krassenburg, ‘maar ik hoorde toevallig dat hij met een meisje mee was. Gelukkig kreeg ik haar adres van een paar vriendinnen. Ik ben er als de weerga naar toegereden.’ Krassenburg komt aan bij de opgegeven locatie, waar hij een open voordeur treft. Hij loopt naar binnen en klimt de trap op. Krassenburg: ‘In de slaapkamer tref ik hem innig met een mooie dame. Ik tik hem op de schouder en zeg: wat denk je ervan om met me mee te gaan? Voor het optreden. Hij vond het totaal geen probleem. Ik heb me op de gang teruggetrokken zodat hij al zijn kleren weer kon aantrekken. Hij bleef de vriendelijkheid ten top. Zoiets hoorde erbij. Het is rock-’n-roll.’ Vervolgens rijdt het tweetal weer terug naar de Ahoy’-hal, kletsend over muziek. Er zijn nog enkele minuten te gaan voordat Jimi Hendrix zijn enige optreden ooit in Nederland zal geven.

Van de 5000 mensen waarop Wim van Krimpen heeft gerekend, hebben die dag 1800 besloten om naar de Hippy Happy Beurs te gaan. Ook de 20-jarige Dick Zittersteijn heeft 5 gulden voor het kaartje neergelegd. Hij zit net twee maanden in dienst bij de luchtmacht in Kamp Zeist, maar weet die vrijdagavond met een vriend en zijn broertje op tijd aanwezig te zijn in de Ahoy’-hal. Dick Zittersteijn staat die avond eerste rij, vooraan. Zittersteijn: ‘Ik was niet geïnteresseerd in de beurs. Ik ben linea recta naar het podium gegaan en zei: hier ga ik niet meer weg.’ Zittersteijn hoort bij de groep mensen die de belofte Jimi Hendrix in een vroeg stadium heeft ontdekt. Nadat hij een vrijdagnacht Radio London met John Peel opzet, valt hij middenin het Jimi Hendrix-nummer ‘Third Stone From The Sun’. ‘Ik dacht, dit kan niet waar zijn,’ vertelt Zittersteijn. ‘De volgende dag heb ik meteen voor 18 gulden de LP gekocht in De Bijenkorf.’
Zittersteijn herinnert zich de Ahoy’-hal nog goed. ‘Het was een koude hal waar alle TL-verlichting aan stond,’ vertelt hij. ‘Er was geen enkele sfeer en ook geen enkele lichtshow. Maar het was geweldig. Ik voelde dat het een uniek moment was. Ik zei het ook hardop: straks zien we hem nooit meer.’ Tijdens het optreden dat later legendarisch zal blijken, speelt Hendrix nummers die een eveneens legendarische status zullen krijgen. ‘The Wind Cries Mary’ komt voorbij, ‘Hey Joe’. Maar ook ‘Manic Depression’ en ‘Stone Free.’ Het publiek ziet hoe Hendrix gitaar speelt met zijn tanden. Krassenburg: ‘Het was zó goed. Eigenlijk zoals je hem op Woodstock ziet. Want het maakt Hendrix niet uit op wat voor podium hij staat.’ Zittersteijn: ‘Het was één grote beleving. Hij zat zo relaxed te spelen. Hij gebruikte volgens mij alleen een fuzz- en een wah-wah-pedaal. Ik was zwaar onder de indruk.’
Jimi Hendrix speelt langer dan het half uur waarvoor is getekend. De uitbaters van de Ahoy’-hal schatten deze geste niet helemaal op waarde. Nog tijdens het optreden schalt de stem van de vrouwelijke omroepster door de ruimte: dames en heren, de Hippy Happy Beurs gaat sluiten. ‘Dat was zo gênant,’ vertelt Dick Zittersteijn. ‘Gelukkig was het tussen twee nummers door. Jimi was net aan het praten. Hij luisterde naar de stem en zei: I love you too baby. Die zaal was een zakelijke koude toestand. Maar ik ben ontzettend gelukkig dat ik kan zeggen dat ik erbij ben geweest.’
Na het optreden is organisator Wim van Krimpen één van de mensen die met Jimi Hendrix meegaat naar het Grand Hotel Centraal. ‘We hebben nog een biertje gedronken,’ vertelt hij. ‘Jimi was ongelooflijk aardig. Heel lief. Hij ging uiteindelijk om elf uur naar zijn kamer.’
Over het vervolgverhaal van deze avond en nacht is veel gepraat en geschreven. Het heeft zelfs tot tv-uitzendingen en een heuse documentaire geleid. Jules Deelder, voor deze reconstructie niet beschikbaar, vertelt de wereld hoe Jimi Hendrix die nacht heeft doorbracht op zijn zolderkamer. Het gesprek dat de twee voeren is volgens Deelder ‘of we elkaar al jaren kenden.’ De volgende ochtend laat Hendrix een briefje achter op de tafel van Deelder. Enkelen trekken het waarheidsgehalte van Deelders verhaal in twijfel, helemaal omdat dit briefje onvindbaar blijkt te zijn. Maar op 29 december 2008, in het programma Top 2000 à Gogo, laat Deelder het opgeduikelde briefje zien waarop staat: ‘Let your mind and fancy roll on.’ Van Krimpen: ‘Dat Hendrix die nacht verdween en ‘s ochtends acht uur in het hotel terugkwam: het kan allemaal. Maar als het niet waar is, vind ik het een nóg beter verhaal.’
Achteraf, zegt Van Krimpen, is Jimi Hendrix eigenlijk te vroeg geboekt. Het was nog een geheim, vooral bekend in avantgardistische kringen. Van Krimpen, die blijft zitten met een schuld van 80.000 gulden, zegt dat hij veel heeft geleerd van de Hippy Happy Beurs. Bijvoorbeeld dat jongeren geen spullen kopen op een dergelijk evenement. Maar aan deze financiële malaise wordt Van Krimpen nog zelden herinnerd. Aan het legendarische optreden wel. Van Krimpen: ‘Nog altijd word ik hierover aangesproken op straat. Die mensen zeggen: we waren erbij en het was magisch. Dat klopt ook. Het was echt geweldig.’

ahoy02
Met dank aan Ben van Eck en zijn Jimi Hendrix-archief. Dit artikel verscheen eerder in de VARA Gids.