donderdag 21 augustus 2014
written by St Paul

I’ve Got 99 Problems But Arithmetic Ain’t One. Een Column Over Getallen In Muziek.

 

Feist-Counting-To-Four-Sesame-Street-2008

Na de mooie uitzending van Zomergasten met Ionica Smeets was de nerd in mij aan het nadenken over getallen in muziek. In eerste instantie met name voortbordurend op hoe willekeurig grote getallen zijn. Dat is in muziek niet anders. Niet anders? Nog veel erger! Als een journalist in de krant schrijft over een bezuiniging van een miljard euro koester je in ieder geval nog de illusie dat een bebrilde meneer op het ministerie van financiën en met een beetje geluk nog iemand van de redactie weet waar hij of zij over schrijft. Hoe anders is het met Katie Melua en haar negen miljoen fietsen in Bejing? Zij noemt dat een feit, like the fact that I will love you till I die. Een belediging voor zowel romantici als wetenschappers. Wiskundige Simon Singh vocht terug en schreef over de songtekst van het liedje 9 Million Bicycles een artikel in The Guardian, voorzien van wat suggesties:

Katie:

We are 12 billion light-years from
the edge,
That’s a guess,
No one can ever say it’s true,
But I know that I will always be
with you.

Simon:

We are 13.7 billion light-years from the edge of the observable universe,
That’s a good estimate with well-defined error bars,
Scientists say it’s true, but acknowledge that it may be refined,
And with the available information, I predict that I will always be
with you

Wanneer de feiten met rust gelaten worden en er een duidelijk poëtische inslag is, hoeven grote getallen in songteksten geen probleem te zijn. Als Captain Beefheart zingt ‘Her Eyes Are A Blue Milion Miles’ heb ik verder geen vragen. In dit geval zijn het eerder de middelgrote getallen die voor problemen zorgen. De Land Of 1.000 Dances van Wilson Pickett roept bij mij meer vraagtekens op dan de millions van Pusha T. Duizend ga je toch in ieder geval nog probéren voor te stellen. Nee, dan maar gewoon kleine getallen, daarmee zit je altijd goed. One is geen probleem en ook geen bitch, one is duidelijk the loneliest number. Twee heb je nodig to make a dream come true en drie is the magic number. Eigenlijk wordt het pas vanaf zeven wat dubieuzer allemaal:

Ionica Smeets had het niet alleen over ons beperkte voorstellingsvermogen van grote getallen, maar ook over het regelmatig ontbreken van rekenkundige basiskennis, wat de boel natuurlijk niet makkelijker maakt. Hier heeft de liedkunst dan weer een wonderlijk praktische oplossing voor gevonden. Het antwoord gewoon volledig negeren. Denk aan Beyonce met 1 + 1, The Isley Brothers met 2 + 2 of Paolo Nutini die nog een stapje verder gaat met 10/10. Als er wel geprobeerd wordt te rekenen dan gaat het ook meteen fout…

Bob Seger durft zich in ieder geval nog kwetsbaar op te stellen:

http://www.youtube.com/watch?v=4JyBS_BH_FY

Omdat songtitels en songteksten een dienende functie hebben en muziek er sowieso niet is om te begrijpen, wil ik hier graag afsluiten met een aantal van de mooiste ‘getallenliedjes’, voorzien van wat mededelingsdrang. Het woord nerd is niets meer of minder dan een geuzennaam voor liefhebbers. En liefhebben zullen we…

Nilsson – One

Als je de tekst droog op een papiertje ziet staan, wordt het in ene ook wel een tikkie Xander de Buisonjé, maar wanneer gelegen in het tergend mooie liedje en gedragen door de bitterzoete stem van Nilsson wordt het een heel ander verhaal.

Feist – 1,2,3,4

Sally Seltmann, een Australische zangeres, schreef het nummer en benaderde Feist na afloop van een concert met de vraag of zij er misschien wat mee kon? Feist bracht het meteen uit als single en het werd haar grootste hit. Feist zong het nummer ook in Sesamstraat en leerde zo -middels een dansje- kippen, monsters en pinguïns tot vier tellen, maar natuurlijk! Haar voorliefde voor choreografie zat er overigens al jong in. Op twaalfjarige leeftijd deed ze mee als danseres in de openingsceremonie van de Olympische Spelen van Calgary. Michel Gondry maakte daar dankbaar gebruik van in zijn video voor het liedje:

Len Barry – 1,2,3

Berry Gordy klaagde in de jaren zestig iedereen aan die iets deed wat ook maar enigszins in de buurt kwam van zijn Motown-sound. Ook het liedje 1,2,3, omdat het te veel weg zou hebben van een b-kantje (Ask Any Girl) van The Supremes.

TV On The Radio – Million Miles

Aan honderd mijl moet ik niet denken. Laat staan duizend mijl. Een miljoen mijl daarentegen doet me niks. Das toch niet serieus.

Public Enemy – One Million Bottlebags

What the hell are they drinkin’? 40s zijn grote flessen malt bier. Veel rappers maakten er reclame voor. Chuck D was er juist fel tegen. Er zou per saldo meer alcohol in zitten dan in normaal bier, slechter smaken en alleen maar afval en agressie veroorzaken. Nadat dit nummer reeds uitgekomen was, werd de stem van Chuck D ongevraagd gebruikt in een reclame vóór 40s.

Shirley Ellis – Soul Time

Geen getallen in de titel, maar wel de mooiste ‘chant’ bestaande uit alleen maar cijfers uit de pop- en soulgeschiedenis. Wanneer er al een getallenreeks genoemd wordt is het meestal een kwestie van optellen (The Ramones en het onvermijdelijke ‘1,2,3,4’ of The Rapture helemaal tot aan tien in House Of Jealous Lovers), maar nooit klonk een willekeurige opsomming aanstekelijker dan bij Shirley Ellis. Dat dacht ook The Go-Team toen ze het sampleden voor het zeldzaam aanstekelijke Bottle Rocket.

Tenessee Ernie Ford – 16 Tons

De vader van de componist van dit lied werkte in de mijnen en riep elke avond voor het slapen gaan: “Another day older and deeper in debt”. Dat inspireerde Merle Travis tot het schrijven van het refrein van dit nummer. 16 Tons zou in de versie van Tenessee Ernie Ford uitgroeien tot de grootste hit van Capitol Records (die toch ook artiesten als Frank Sinatra uitbrachten). Toen Bo Diddly in 1955 gevraagd werd om 16 Tons te zingen in de Ed Sullivan Show speelde hij gewoon zijn eigen single en werd per direct verbannen van het programma. Het nummer werd onlangs nog gebruikt in de serie Mad Men.

The Coral – 1000 Years

1000 Years is singel nummer 1 van album nummer 5. De video is in 3 dagen geschoten met een Super 8 camera om helemaal het gevoel van het Californië uit de jaren 70 te krijgen. Waarvoor ze overigens naar 2 gebieden in Spanje trokken omdat daar de Italiaanse Spaghetti Westerns  van de jaren 60 opgenomen werden. The numbers just don’t add up zeg je dan in goed Duits.

Rolling Stones – 19th Nervous Breakdown

Over het leven onderweg, het leven van de artiest op tour. Over hoe het is om na drie weken elke avond gespeeld te hebben alwéér het podium op te moeten…

Shuggie Otis – Strawberry Letter 23

Shuggie Otis sloeg een aanbod om gitaar te spelen bij de Rolling Stones (op het hoogtepunt in hun carrière) af. Hij concentreerde zich liever op zijn eigen introverte soul-liedjes. Strawberry Letter 23 gaat over een jongen en een meisje die elkaar tweeëntwintig liefdesbrieven geschreven hebben, totdat hij het eens probeert in de vorm van een liedje. Gecoverd door de Brothers Johnson die dit nummer op rood vinyl en in een hoes die rook naar aardbeien uitbrachten.

Dickie Thompson – 13 women

Jack White met zijn drie vrouwen, oké, maar wat moet Dickie Thompson in de jaren vijftig met dertien vrouwen? Laat het nummer daar nou juist helemaal niet over gaan. Het drijft de spot met het nucleaire tijdperk in het jaar waarin de eerste waterstofbom op het atol Bikini gegooid was. Het werd niet veel later een grote hit voor Bill Haley.

Kate Bush – Pi

Niet een nummer waar je elk moment van de dag zin in hebt, maar het benoemen van de cijfers uit de decimale ontwikkeling van het getal pi verheffen tot een bezigheid van melancholische schoonheid mag toch een bijzonder knappe prestatie heten. Kate is verre van een Katie, maar ook dit blijkt niet helemaal te kloppen. Gelukkig is rock ’n roll geen optelsom hoor ik Johan Cruijff nu zeggen.