Indie-held Sufjan Stevens is een veelzijdige gast, die muziek maakt die niet in één genre te vatten is. Zijn remedie tegen de jaarlijks terugkerende kerstblues was paradoxaal genoeg het maken van kerstliedjes. Inmiddels heeft hij twee boxen uitgebracht met eigen versies van oude Christmas carols en zelfgeschreven kerstnummers. Santa Claus’ pakjeskamer, ook voor niet-liefhebbers van de feestdagen. En Mieke Atema maakte die schatkamer weer iets behapbaarder. Thank god for great music.

Enjoy!

Liner notes:

Al jarenlang mijn grote muzikale held, Sufjan Stevens. Zijn kracht is dat hij uitbundigheid kan combineren met melancholie, niet alleen op één album, maar binnen één nummer. Hij maakt genre-overstijgende muziek; rijk gearrangeerde, gelaagde nummers vol strijkers en blazers maar ook kleine, ingetogen liedjes met alleen gitaar of piano. Stevens gebruikt het hele scala aan verbale omlijsting; grote koren die het ene moment slepend en loom zijn om het volgende opzwepend toe te werken naar een hoogtepunt. Bij wijze van achtergrondkoortjes vliegen de la-la-la’s en de ooh-ooh’s je met regelmaat om de oren.

Op zijn recente platen speelt electronica een steeds grotere rol. Vorig jaar presenteerde hij samen met The National-gitarist Bryce Dessner en componist Nico Muhly het project Planetarium; een ode aan de planeten in ons zonnestelsel, die het midden hield tussen eigentijds klassiek, pop en electro. Hij zoekt grenzen op en gaat daar wat mij betreft ook wel eens overheen. Hij blijft echter nog altijd prachtige nummers maken die ontroeren of heel erg vrolijk maken.

Waar Stevens’ stijl van muziek maken zich bij uitstek voor leent, zijn kerstliedjes. Hij had een hekel aan Kerst en hoopte zijn aversie te verminderen door zelf kerstliedjes te gaan maken. Inmiddels heeft hij twee boxen uitgebracht, Songs for Christmas en Silver & Gold. Die laatste maakte hij in nauwe samenwerking met The National broers Aaron en Bryce Dessner. Beide boxen, met elk vijf cd’s – honderd liedjes in totaal – bevatten uitgebreide liner notes en stickervellen. Er staan uitvoeringen van bestaande Christmas carols op en nummers van Stevens zelf. Die appelleren niet zelden aan een archetypisch kerstgevoel. Een mooi voorbeeld daarvan is Oh, Holy Night, waar de weelderige stem van Shara Worden, zangeres van My Brightest Diamond, het nummer naar een climax brengt. Maar ook het kerst-is-klote-maar-we-slaan-ons-er-manmoedig-doorheen-gevoel wordt recht gedaan, zoals in Christmas Unicorn, waar heel ingenieus een stukje van Joy Divisions Love Will Tear Us Apart in zit ver

werkt. In It’s Christmas! Let’s Be Glad! vat Stevens in enkele zinnen zijn bezwaren omtrent kerst samen en doet dat geestig bovendien: ‘Since it’s Christmas, even if your life’s been bad, let’s be glad, there are presents to be had. Lalalala-lalalala-lalalalalalala.’

Bij het ontroerende That Was The Worst Christmas Ever, voel je, zittend op de bank, de sneeuw bijna knisperen onder je voeten terwijl Jupiter Winter een donkere, Dickensiaanse kerstsfeer oproept. En nee, Stevens zingt geen eigen versie van Wij Houden Van Oranje, zoals dat over een half jaar hopelijk een volle maand lang door het land schalt, maar Auld Lang Syne, een oude Schotse Oudjaarstraditional. Net zoals op zijn reguliere platen gaat het van weemoedig (Only At Christmas Time) naar ontroerend (Carol of St. Benjamin The Bearded One) naar uitgelaten (I Am Santa’s Helper).

Zelf ben ik ook geen groot liefhebber van kerst. En toch, als de Sint het land uit is, komen Stevens’ kerstboxen tevoorschijn uit mijn platenkast. Niet alleen gaat het dan voorzichtig kriebelen, ik krijg er zowaar bijna zin in. Vrolijk Kerstfeest.

– Mieke Atema