Postpunk was een sticker die op uiteenlopende artiesten en albums werd geplakt toen de storm van de 1977-punk was gaan liggen. Als die onstuimige periode iets had duidelijk gemaakt, was dat je genre-regels aan je legerkistje kon lappen, dat je heel veel zelf kon doen en dat er een zee aan muzikale invloeden was die je kon toelaten. West-Afrikaanse muziek, funk, jazz, vroege hiphop, dubreggae, waarom zou je daar niet eens je oor te luisteren leggen?
In Bristol, Londen en New York deden bands precies dat. Liquid Liquid, Konk, The Pop Group, Johnny Lydon’s PIL, Talking Heads, om maar eens wat voorbeelden te noemen, brachten platen uit waarop de gitaren vaak nog wel punky krasten, maar de baslijnen plopten als bij Sly Stone en de percussie zweetveroorzakend was. Tekstueel mocht er ook van alles, van doemprediken tot abstracte poëzie. Ik maakte hier eerder al DEZE Perfects-aflevering over. Niet vreemd dat veel bandleden op kunstacademies of architectuuropleidingen zaten.
In Nederland en België voelden muzikanten zich ook aangesproken door deze muzikale vrijheid. Vanuit Delft opereerde Neerlands beste postpunk band, De Div. Hun werk is onlangs in zijn geheel op Spotify gezet. Hoewel De Div naar het eind van de eighties in het Engels ging zingen en zo een heuse clubhit scoorden (Sex Sex Sex), zijn de Nederlandstalige liedjes nog altijd het sterkst. Zanger/voordrager Art Zaaijer was intens (luister ‘Banzai’), een observator met een rijke woordenschat en een bijzonder beeldende geest. Achter hem stond een band die je heupen net zo hard kon raken als je hoofd. Verbeten raggend op de gitaar, etherische sax, de bas maar duwen en de drums maar breaken. Als lemmingen, hup, de afgrond in.
Dat De Div in Jean-Marie Aerts een begrijpend producers-oor vond, is niet verwonderlijk als je de nummers van zijn band TC Matic hoort. Is het rock, is het chanson, is het punk, is het funk, tiens, c’est quoi? Als de experimenteerdrift (met name in geluiden) volle bak aan stond waren zanger Arno Hintjens en gitarist Aerts’ een onverslaanbaar koppel.
In België haalden tijdgenoten van toen de inspiratie veelal uit Afrikaanse muziek, zoals Allez Allez, Lavvi Ebbel en Luna Twist. Met dansvloerclassics tot gevolg. Want dat was de keuzefactor hier – kun je er op dansen? Dat betekende wel dat gelijkgestemde collega’s als The Visitor en Weekend at Waikiki toch afvielen. Te rock, te hoekig. Wèl geselecteerd, het enige postpunk-nummer dat het ooit tot de finale van het Eurovisie Songfestival schopte; Rendez-Vous van Pas de Deux. Viva Belgica.
Er ontbreekt nog wel wat: het album 4Our Clicks van Nasmak is een onverbiddelijke, dansbare Hollandse napunkkraker. En ook bands als W.A.T., Cloud Nine en Tent konden er wat van. Hopelijk komen die later nog eens op Spotify.
Ik ben benieuwd of zij die de 80s niet bewust meemaakten, maar wel genieten van LCD Soundsystem, NO ZU of Heartworms, de aartsvaders van klei- en zandgrond ook kunnen waarderen. Teken de tijd!