Alan Freed was de eerste radio dj die zwarte R&B muziek draaide voor witte tieners in de jaren 50. Hij is niet alleen de uitvinder van de term rock ‘n’ roll, maar hij geldt ook als één van de grootste beïnvloeders van ’t genre en de muzikanten. Niet alleen voor Amerikaanse artiesten, maar ook voor Britse band die tegen het einde van de jaren 50 naar zijn programma luisterden via Radio Luxembourg.
Enjoy!
Alan Freed was de ‘father of rock ’n’ roll’. Hij was de eerste radio-dj die de zwarte rhythm & blues naar de blanke tieners bracht in een tijd dat zeker het zuiden van de VS nog sterk gesegregeerd was. Blanken en zwarten mengden niet. Niet op school, niet in de bus en zeker niet op de radio en de beginnende televisie. De ruige zwarte rythm & blues werd witgewassen en zo maakte Pat Boone hits van Little Richard nummers als ‘Tutti Frutti’, maar dan wel in een keurige versie zonder teksten als “Tutti Frutti, good booty. If it don’t fit, don’t force it. You can grease it, make it easy”.
Alan Freed was een joodse jongen uit Ohio die gefascineerd was door radio, en jazz en swing muziek draaide op college en leger radiostations. Zijn doorbraak kwam in Cleveland waar hij wel zwarte muziek draaide in zijn eigen show, en ook een van de eerste dj’s was die meer deed dan plaatjes aankondigen. Hij had een geheel eigen stijl (‘high energy’) en draaide de muziek van zwarte artiesten als Fats Domino, Chuck Berry en Screaming Jay Hawkins in de originele versies. Hij draaide Rythm & Blues en Doo wop van zwarte groepen als The Charms,,The Evergreens en The Moonglows, maar ook blanke pioniers als Freddie Bell & The Bellboys en Charlie Gracie die goed door hadden dat een rauw randje de muziek oneindig veel populairder maakte bij een tienerpubliek dat steeds meer vroeg naar dansmuziek. Hij was degene die de term rock & roll bedacht voor het mengsel van R&B en swing dat door zijn show populair werd.
Freed organiseerde concerten en shows waarvan ‘The Moondog Coronation Ball” in 1952 in Cleveland te boek staat als het allereerste rock & roll concert ooit. In stijl werd het tijdens de eerste set van Paul ‘Hucklebuck’ Williams al gestopt door de politie wegens gevaar voor rellen. In 1958 belandde Freed in de bak toen hij bij een concert in Boston riep ‘the police don’t want you to have fun’.
Freed was immens populair bij de jeugd, maar zoals viel te verwachten niet bij ouders en autoriteiten. Hij maakte drie afleveringen van ‘The Big Beat’, een muziek en dansprogramma, maar nadat de zwarte Frankie Lymon vol in beeld het lef had met een blank meisje te dansen, werd dat gecancelled. Frankie Lymon is vervolgens op 25-jarige leeftijd gestorven aan een heroine overdosis, dus daar is het ook al niet goed mee afgelopen.
Freed kwam nog meer in de problemen door het ‘payola’-schandaal. Payola (de term is bedacht door Alan Freed zelf!) is de praktijk dat platenmaatschappijen en pluggers betalen voor airplay op de radio om zo hits te fabriceren. Freed en andere dj’s werden beschuldigd van allerlei vormen van omkoperij en schimmige deals. Zo was er een hele discussie over het feit dat hij mede-credits had op de hits ‘Maybellene’ van Chubby Checker en ‘Sincerely’ van de Moonglows, terwijl onduidelijk was wat hij eigenlijk had bijgedragen. Opvallend was dat andere, meer keurige dj’s als Dick Clark er gemakkelijker mee wegkwamen. Er leek vooral actie ondernomen te worden tegen alles wat met rock & roll te maken had. Gevolg was dat Alan Freed ontslagen werd en zelfs een tijd de VS ontvluchtte. Hij vond een plek bij Radio Luxembourg, het commerciele station dat een enorm bereik had om de middengolf en vooral in Engeland populair was. In Liverpool kwam de stem van Alan Freed en vooral d
e Amerikaanse zwarte muziek die hij draaide hard binnen, en de latere Beatles hebben daar zeker hun eerste Chuck Berry nummers gehoord.
Terug in de VS heeft Alan Freed het begin van het succes van de Beatles en de Britse invasie van muzikanten die waren opgegroeid met zijn Amerikaanse import op een Luxemburgse radiozender nauwelijks meegemaakt. Hij stierf in 1965, 43 jaar oud aan jarenlang drankmisbruik. Hij wordt genoemd door The Ramones in ‘Do you remember rock and roll radio?’ and door Neil Young in ‘Payola blues’, maar eigenlijk is hij, zeker in Europa, grotendeels vergeten.
Luister daarom nog eens naar deze selectie die hij gedraaid zou kunnen hebben, en probeer je voor te stellen dat je 16 bent en blank, in een provinciestadje in het midwesten van de VS, begin jaren 50 en je hoort voor het eerst deze muziek op je radiootje in je slaapkamer.
ROCK ‘N’ ROLL!!